Nám da (Rám da), tàn nhang là những rối loạn sắc tố da thường gặp. Bệnh tuy lành tính nhưng lại ảnh hưởng nhiều đến tâm lý và thẩm mỹ của người bệnh.
Nám da (Melasma) thường gặp nhất ở phụ nữ 20-50 tuổi (phụ nữ trong độ tuổi sinh sản), trong đó nám da ở phụ nữ có thai và nám da sau sinh khá phổ biến. Nam giới ít khi bị nám da hơn nữ giới. Bệnh cũng liên quan đến đến địa lý, chủng tộc, màu da. Phụ nữ châu Á, da màu có tỷ lệ nám da cao hơn so với phụ nữ da trắng. Biểu hiện của nám da là các dát sắc tố màu nâu, xanh đen, hay đen sạm ở hai bên má, trán, cằm, mũi. Các dát sắc tố thường sắp xếp đối xứng, kích thước có khi nhỏ, khi to, có thể thành từng mảng.
Nám Tàn nhang
Tàn nhang (Freckle) biểu hiện là những đốm màu nâu nhạt hoặc nâu sẫm, kích thước nhỏ một vài milimet, số lượng các thương tổn có thể nhiều ít khác nhau. Vị trí tàn nhang thường tập trung ở vùng da hở, nơi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời như ở vùng mặt hoặc ở vùng da khác trên cơ thể. Kích thước của tàn nhang thường nhỏ hơn so với nám da, các đốm có thể nhỏ như đầu tăm cho đến hạt vừng.
Tổn thương của nám và tàn nhang phát triển rất nhanh sau khi vùng da đó tiếp xúc với ánh nắng mặt trời gay gắt (tia UV) do vậy tổn thương thường tăng đậm vào mùa hè và nhạt màu hơn vào mùa đông.
Các phương pháp điều trị nám da, tàn nhang:
+ Thuốc bôi, thuốc uống: Các chất làm trắng da bao gồm thủy ngân, hydroquinone và các dẫn xuất acid azelaic, acid ascorbic (vitamine C), glaridine, glycorice, vitamine PP, arbutin, acid mandelic, acid kojic…
Ưu điểm: dễ sử dụng, có thể sử dụng lâu dài, ngoài việc làm mờ nám, tàn nhang còn giúp cải thiện các dấu hiệu của da bị lão hóa.
Nhược điểm: tác dụng chậm, một số thuốc bôi có tác dụng phụ gây bắt nắng nếu không chống nắng kỹ, các chất như thủy ngân, hydroquinone gây độc hiện nay ít được sử dụng.
+ Điều trị bằng máy móc: đốt điện, laser CO2, YAG QS, IPL…
Đốt điện, Laser CO2 có hiệu quả ngay nhưng để lại sẹo và nguy cơ tăng sắc tố cao.
Trong điều trị nám da, tàn nhang, công nghệ Laser cải tiến là sự lựa chọn hàng đầu và Laser YAG QS là lựa chọn tối ưu.
Điều trị bằng Laser YAG QS tại bệnh viện Y học cổ truyền Thái Nguyên
Nguyên lý điều trị của Laser YAG QS: năng lượng của Laser chỉ tác dụng chọn lọc trên vùng sắc tố mà không ảnh hưởng đến vùng da lành. Các sắc tố bệnh lý hấp thu năng lượng của sóng Laser sẽ giãn nở và vỡ nhỏ. Các sắc tố ở lớp thượng bì vỡ nhỏ được đẩy lên bề mặt, các sắc tố nằm sâu trong da được phân hoá thành những hạt sắc tố nhỏ li ti, bị thực bào trong cơ thể tiêu hoá và thải ra ngoài theo hệ thống bài tiết của cơ thể. Kết quả là các sắc tố được loại bỏ mà không để lại sẹo.
Để việc điều trị đạt hiệu quả, người bị nám da, tàn nhang nên đi khám chuyên khoa da liễu, làm các kiểm tra cụ thể để đánh giá tình trạng mức độ của nám da, tàn nhang tại cơ sở y tế uy tín và tư vấn, tuân thủ chỉ định điều trị từ bác sĩ chuyên khoa. Ngoài ra, cũng cần tránh những nguy cơ có thể gây ra nám da, tàn nhang, như: hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và luôn thoa kem chống nắng…
Bệnh viện Y học cổ truyền Thái Nguyên đang áp dụng kỹ thuật Laser YAG QS trong điều trị nám da, tàn nhang mang lại hiệu quả cao được người bệnh tin tưởng sử dụng.
BS. Trịnh Thái Phương – Khoa Ngũ Quan-Da liễu
